W dzisiejszym artykule omówimy program Lifetime ISA. Program ten skierowany jest między innymi do osób, które chcą kupić w UK pierwszy dom lub mieszkanie.

Sytuacja na rynku mieszkaniowym jest trudna i z uwagi na wysokie ceny zakup pierwszej nieruchomości jest dla wielu osób dużym wyzwaniem. Ceny domów i mieszkań w UK rosną szybciej niż zarobki. W ubiegłym roku wzrost cen był wyższy niż wzrost zarobków dla 90% obszarów w Anglii i Walii (źródło: House price growth outstrips wages in 90% of England and Wales).
W Anglii dom kosztuje średnio 9,1 razy więcej niż roczne zarobki, w 2020 roku koszt domu wynosił 7.9 więcej niż roczne zarobki. Dla porównania w 1997 roku liczba ta wynosiła około 3.5 (źródło: Housing affordability in England and Wales: 2021).
Trudno jednoznacznie określić, jakie są przyczyny tego stanu rzeczy. W tym kontekście często mówi się o niskiej liczbie budowanych domów przy szybkim wzroście populacji, utrudnieniach w budowaniu domów na terenach zielonych, zbyt dużej ilości inwestorów na rynku wynajmu, itp.
Rząd zdaje sobie sprawę z tej sytuacji i jedną z kilku inicjatyw, która ma odrobinę pomóc osobom chcącym kupić dom jest konto Lifetime ISA.
Co to jest Lifetime ISA?
Lifetime ISA (LISA) to specjalny rachunek oszczędnościowy, który mogą otworzyć osoby w wieku od 18 do 39 lat. Można na niego przelać do £4,000 rocznie, na poczet zakupu pierwszego domu lub emerytury, a państwo dodaje do tego premię pieniężną w wysokości do £1,000 rocznie.
Na Lifetime ISA możemy wpłacać do 50 roku życia. Pieniądze mogą pozostawać na koncie w postaci gotówki (tzw. Cash LISAs) lub zostać zainwestowane w akcje (tzw. Investment LISAs). Można również korzystać z obu tych form równocześnie.
Po ukończeniu 50 lat nie będzie można wpłacać pieniędzy na konto Lifetime ISA ani otrzymywać 25% premii. Konto pozostanie otwarte, a Twoje oszczędności będą nadal zarabiać na odsetkach lub zwrotach z inwestycji.
Aby otworzyć Lifetime ISA, musisz być rezydentem w Wielkiej Brytanii.
Wypłaty z Lifetime ISA
Możesz wypłacić pieniądze ze swojego funduszu ISA, jeśli:
- jesteś kupującym po raz pierwszy (tzw. First Time Buyer to osoba, która nigdy wcześniej nie posiadała nieruchomości w żadnym miejscu na świecie)
- masz 60 lat lub więcej
- śmiertelnie chory, któremu pozostało mniej niż 12 miesięcy życia.
Jeśli wypłacisz gotówkę lub aktywa z jakiegokolwiek innego powodu (tzw. nieuprawniona wypłata), zapłacisz opłatę w wysokości 25%. Opłata ta pozwala odzyskać premię rządową, którą otrzymałeś za swoje pierwotne oszczędności.
Warunki Lifetime ISA przy zakupie nieruchomości
Nasz blog jest adresowany dla osób, które kupują nieruchomość w UK, więc w artykule skupimy się na tym aspekcie LISA. Oto kilka dodatkowych informacji o korzystaniu z LISA przy kupnie nieruchomości w UK.
Możesz wykorzystać swoje oszczędności na zakup pierwszego domu, jeśli spełnione są wszystkie poniższe warunki:
- jest to pierwsza kupowana nieruchomość
- nieruchomość kosztuje £450,000 lub mniej
- kupujesz nieruchomość co najmniej 12 miesięcy po dokonaniu pierwszej wpłaty na konto Lifetime ISA
- korzystasz z usług prawnika przy zakupie (dostawca LISA przekaże środki na konto prawnika)
- kupujesz nieruchomość z kredytem hipotecznym
Oczywistą korzyścią płynącą z zastosowania Lifetime ISA do kupna domu lub mieszkania w UK jest 25% bonus od wpłacanej kwoty. Taki prezent od rządu może pomóc zwłaszcza osobom, które mają trudności ze zgromadzeniem depozytu (nasi czytelnicy często pytają mnie jak kupić dom w UK bez wkładu własnego)
Jeżeli w ciągu roku wpłacimy na konto £1,000, otrzymamy od rządu £250. Wpłacając maksymalną kwotę £4,000 otrzymamy bonus wynoszący aż £1,000 i w na konto trafi wtedy £5,000.
Jeżeli kupujemy dom lub mieszkanie z partnerem i osoba ta również skorzysta z LISA, to i ona otrzyma 25% wsparcie od rządu. Bardzo ważne – ta druga osoba musi być również First Time Buyer.
Jeżeli weźmiemy hipotetyczną sytuację, w której ktoś dokonuje maksymalnych wpłat od 18 roku życia do osiągnięcia pięćdziesiątki, suma wszystkich bonusów od rządu wyniesie aż 33 tysiące funtów.
Oczywiście takich osób nie będzie zbyt wiele, ale osoby planujące zakup nieruchomości powinny wziąć program pod uwagę, zwłaszcza jeśli ich pieniądze pozostają na koncie bankowym 0%. Przenosząc je do LISA, otrzymają bonus.
Pamiętajmy jednak, że konto LISA musi być otwarte na rok przed zakupem nieruchomości. Jeżeli planujemy zakup domu lub mieszkania za kilka miesięcy, rozwiązanie to nie będzie dla nas korzystne.
To wszystko tym razem, więcej informacji na temat LISA odnajdziecie na rządowej stronie Lifetime ISA.
Mam nadzieję, że te informacje się przydadzą. Na naszym blogu jest więcej interesujących artykułów na temat zakupu nieruchomości w UK. Zachęcam do przeczytania między innymi: Kredyt na dom w UK i Kupno domu w UK.
Jak zawsze zachęcam do kontaktu osoby, które są już gotowe do zakupu nieruchomości w Wielkiej Brytanii i potrzebują fachowej pomocy brokera.

o Autorze
Mariusz ukończył studia z bankowości i logistyki w Polsce i Wielkiej Brytanii. Od wielu lat pracuje w sektorze finansów, a od 2017 roku profesjonalnie doradza klientom w zakresie ubezpieczeń i kredytów hipotecznych w UK.